دلا یاران سه قسمند گر بدانی زبانی اند و نانی اند و جانی – مولانا
طبیعت کهن ترین کشور جهان، دهه هاست در دست اهل زبان و نان قرار گرفته است. جنگلها، مراتع و… محیط زیست دهه هاست تحت تأثیر چهار عامل مخرب در سیر قهقرایی است: آموزش غلط – اجرای غلط – متولیان ناکارآمد – نبود مؤاخذه مسئولین خاطی.
البته بی توجهی مسئولین به نظرات مردم و کنشگران کار بلد با دانش بومی و متبحر در پیاده کردن راهکار نجات جنگلها و مراتع و… در عرصه موجب شدت تخریب شده است.
حال چگونه می شود در این اوضاعی که دهه هاست کار فرهنگی بیراهه در امور طبیعت شناسی و طبیعت دوستی شده و کاربلدها کنار زده شده اند، مانع از تداوم تخریب طبیعت نحیف شده محیط زیست ایران شویم، که بی اغراق کار مشکلی است.
از سوی دیگر بد آموزی در علوم طبیعت بدون آموزش روش حفاظت از طبیعت باعث سردرگمی دانش آموختگان دوستداران طبیعت شده است، چون هر چه تلاش می‌کنند به جائی نمی‌رسند و گاها” موجب دلزدگی می شود، چون نکته علمی کارساز در دست ندارند.
واقعیت اینست
دوستداران طبیعت که دغدغه ی آیندگان را دارند در برهه ای از زمان قرار گرفته ایم که توجیه اش سخت است، لذا باید پذیرفت طبیعت ایران هنوز با دشمنانی همچون جهل و منافع طلبان مواجه است.
به ویژه مراجع دانشگاهی هنوز حاضر به پذیرش درس طراحی حفاظت با رویکرد دانش بومی نیستند، که موجب آزادی عمل منافع طلبان صاحب قدرت و جنگل خواران شده است.
لذا به نظر من عاقلانه ترین راه گوشزد مدام به متولیان امور منابع طبیعی و محیط زیست در خصوص انجام “سرلوحه وظایف خود یعنی تهیه طرح حفاظت حوزه های آبخیز” با رویکرد دانش بومی آن حوزه است، که در واقع خود آمایش سرزمین کوچک است. هم پشتوانه تاییدیه قانونی دارد و هم گریزی برای متولیان امور دو سازمان مزبور نخواهد بود، البته انعکاس مطالبات با در دست داشتن نگارش مکتوب روش طراحی حفاظت در عرصه جنگل همراه با شاخص ها و دستورالعمل نحوه اجرای طرح در الزام است.
بدین نحو دوستداران طبیعت با انسجام خود هم راه قانونی را به متولیان متذکر می شوند و هم وظایف فراموش شده متولیان را گوشزد و مدام تکرار می کنند.
در این وضعیت اگر در مکانی عمل خلافی از وزیر، استاندار، مدیر، فرماندار و… رخ دهد، در صورت دارای طرح حفاظت مصوب هیچ احدی خارج از چارچوب طرح اقدامی نخواهد کرد و از هر مقام متخلف می شود به مراجع قضائی شکایت کرد.
به عنوان نمونه طرحهای جنگلداری تهیه و میلیاردها درخت نابجا قطع شدند، اما هیچ قاضی حتی دوستدار طبیعت مانع نشد، چون تصویب شده بود!
