به بهانه روزه‌داری مسلمانان و تأثیر عددی آن بر راز بقای بشر، که یکی از تولیدکنندگان گازهای گلخانه‌ای محسوب می‌شود، اثرات گرمایش زمین بر محیط‌زیست بر هیچ‌کس پوشیده نیست، مخصوصاً خشکسالی کنونی که تاکنون به‌وضوح قابل‌لمس شده است. از کنفرانس کیوتو، فعالان محیط‌زیست خطرات ناشی از فعالیت انسان بر اساس صنعتی شدن و افزایش رژیم غذایی را دنبال می‌کنند و بر این اساس منابع تولید گازهای گلخانه‌ای، به‌ویژه دی‌اکسیدکربن، را اعلام می‌نمایند. دامداری‌های صنعتی (۱۸ درصد) و تخریب جنگل‌ها (۱۷ درصد) در مجموع ۳۵ درصد از تولید گازهای گلخانه‌ای را به خود اختصاص داده‌اند.
از طرف دیگر، تاریخچه عمر زمین و کانی‌های مواد آلی در درون زمین به‌عنوان سوخت فسیلی و سرزمین‌های تبخیری مانند گچ و آهک و نمک نشان می‌دهد که علاوه بر نقش انسان در گرمایش کره زمین، زمین در طول دوره‌های حیات خود با برگشت‌های اقلیمی چند هزار ساله، تحت تأثیر دوره‌های فعالیت خورشیدی، فوران آتشفشان‌های بزرگ، چرخه‌های میلانکوویچ، گردش دمایی اقیانوس و برخورد سیارک‌ها یا دنباله‌دارها قرار داشته است. بدین ترتیب، گرمایش زمین تا حد زیادی اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد.
در این راستا، دو دیدگاه در مورد گرمایش زمین وجود دارد: عده‌ای فعالیت انسان را مؤثر می‌دانند و عده‌ای دیگر تأثیر آن را به‌ویژه در مقابل تابش خورشید و میزان جذب آن در اقیانوس‌ها ناچیز قلمداد می‌کنند. این دیدگاه دومی به‌ویژه در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ طرفداران زیادی پیدا کرد و منجر به خروج آمریکا از معاهده اقلیمی پاریس شد. هم‌اکنون نیز میدان‌دار نه تنها در آمریکا بلکه در اروپا نیز رد پای خود را باز می‌کند.
اما آنچه باعث شد این مقاله به رشته تحریر درآید، نه توجیه روزه بلکه یک راه برای نجات فقر و یا کم کردن روزنه‌های تخریب اکوسیستم‌هاست. به گزارش آمار جهانی دیابت و چاقی، چاقی و دیابت از جمله مشکلات بهداشتی جدی در سطح جهانی هستند. بر اساس اطلاعات موجود، در سال ۲۰۲۱، حدود ۵۳۷ میلیون نفر در سنین ۲۰ تا ۷۹ سال به دیابت مبتلا بودند. پیش‌بینی می‌شود این تعداد تا سال ۲۰۳۰ به ۶۴۳ میلیون و تا سال ۲۰۴۵ به ۷۸۳ میلیون نفر برسد.
همچنین، در بالا اشاره شد که فقط گاوداری‌های صنعتی نقش ۱۸ درصدی در افزایش گازهای گلخانه‌ای دارند. علاوه بر آن، تولید برنج در جهان یکی از بزرگ‌ترین منابع تولید گازهای متان و نیتروز اکساید است که اثرات آن‌ها بر افزایش گرمایش زمین ۲۰ تا ۳۰ برابر دی‌اکسیدکربن است. حال اگر از نقش مرغداری‌ها و مزارع گندم و سیفی‌جات صرف‌نظر کنیم، همچنان مسئله قابل‌توجهی باقی می‌ماند.
با این مقدمه، اگر از ۸/۰۹ میلیارد انسان امروزی (طبق آمار جهانی) فقط ۳۵ درصد آن‌ها به هر عنوانی مذهبی یا غیرمذهبی، در طول یک ماه یک وعده غذایی (۱/۱۲ از کل سال) مانند نهار را میل نکنند، یعنی ۳/۲ میلیارد وعده غذایی در روز که در ماه بالغ‌بر ۸۹/۸ میلیارد وعده غذایی می‌شود. اگر هر وعده غذایی به‌طور متوسط ۶۰۰ گرم در نظر گرفته شود، نزدیک به ۵۳/۸ میلیون تن مواد غذایی از تولید آن‌ها صرف‌نظر می‌شود. علاوه بر این، مواد غذایی اضافی که به‌طور معمول در اثر پخت‌وپز به سوخت فسیلی نیاز دارند، باعث کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای می‌شوند. البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که برای تولید هر کیلوگرم گوشت و برنج، به ترتیب ۱۵۰۰۰ و ۲۳۰۰ لیتر آب مصرف می‌شود که خود بر اثرات گرمایی خورشید در جو زمین تأثیرگذار است.
این تنها یک گوشه ناچیز از فواید تمرین کم‌خوری است که ممکن است در آینده، با افزایش جمعیت جهانی به بیش از ۱۰ میلیارد نفر، اهمیت آن بیشتر نمایان شود.
#محیط‌زیست
#نه-به-گازهای-گلخانه
@neghahino_etemadiyan
