پارک ملی دیر نخیلو به مساحت ۲۰۴۳۴هکتار در شهرستان دیر بخش بردخون دراستان بوشهر واقع شده است. شامل چهار جزیره می یاشد.(جزیره‌ام الگرم- جزیره نخیلو – جزیره تهمادون (جبرین) – جزیره ام سیله (خان)، ساحل مل گنزه و آبهای سرزمینی می باشد.
هسته اصلی جزایر شکل گرفته در این منطقه ، در اثر پدیده کوه زایی ،کوه امیردیوان می باشد و لایه رویی این جزایر از انباشت رسوبات دریایی و بقایای نرمتتان و روزنداران تشکیل شده است.
الف- جزیره ام الگرم:
این جزیره غیر مسکونی می باشد. جزیره دارای تپه‌های شنی و گیاهان شورپسند (تهما) است. محل زیست پرندگان مانند: کاکایی ، حواصیل خاکستری، باکلان، سنگ گردان، سلیم کوچک و سایر پرندگان مهاجر تابستان گذران مانند پرستو دریایی کاکلی بزرگ و کوچک ، سلیم خرچنگ خور می‌باشد. خزندگان چون مار جعفری و لاکپشت منقار عقابی در فصل تابستان موقع تخمگذاری در سطح جزیره مشاهده می شود.
ب- جزیره نخیلو( شیخ کرامه)
جزیره شیخ کرامه یکی دیگر از جزایر دیدنی در پارک ملی دریایی دیر نخیلو می باشد. این جزیره غیرمسکونی است.
جزیره مذکور بهشت پرندگان تابستان گذران و لاکپشت دریایی منقار عقابی می باشد.
ج- جزیره تهمادون(جبرین)
دیگرجزایر پارک ملی دیر نخیلو ،تهمادون می باشد. در گویش محلی به این جزیره تهمادو می گویند. که افراد محلی آن را با نام‌های تهمادون یا جبرین نیز می‌شناسند. این جزیره غیرمسکونی و مجاور خور تهمادون واقع شده است.
منشا به وجود آمدن جزیره تهمادو رسوبی بوده و گونه غالب گیاهی آن درختچه تهما است.
د : جزیره ام سیله (خان)
از دیگر جزایر واقع در پارک ملی دریایی دیر نخیلو می‌توان به جزیره ام سیله یا خان اشاره داشت. این جزیره غیرمسکونی در مجاورت خور خان واقع شده است. طول جزیره ام سیله تنها ۳ کیلومتر و در ۸ کیلومتری این جزیره روستایی به نام برد خون کهنه واقع شده است . منشا به وجود آمدن جزیره ام سیله رسوب دریایی و بقایای نرمتتان می باشد. جالب است بدانید که این جزیره محل لانه‌سازی پرندگان مختلفی همچون خانواده کاکایی ها ، سلیم کوچک ، اگرت ساحلی ،پرستوهای دریایی است.
ذ- ساحل مل گنزه
جنگل حرا یکی از مهمترین اکوسیستم های دریایی است. این زیستگاه های دریایی از جنبه های مختلف حائز اهمیت است. ساحل مل گنزه یکی از زیستگاه های درختان حرا از گونه Avicennia marina می باشد.
حرا این منطقه در جنوب غربی و در نزدیکی روستای مل گنزه به مساحت ۲۲ هکتار در ناحیه فرو رفته بنام پوزه با چند آبراه هایی قرار دارند این جنگل‌ها زیستگاه حیاتی برای گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری هست و زیستگاه پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی بوده و محل مناسب تخم گذاری ماهی‌ها ، میگو ،سایر خرچنگ ها و گل خورکها می باشد. مجموعا ۱۴۴ گونه از ۱۲ شاخه جانوری و همچنین ۲۴ گونه ماکروفون متعلق به ۴ رده ی شکم پایان، سخت پوستان عالی (مالاکوستراکا)، پرتاران و دوکفه ایها در زیستگاه جنگل حرا در ساحل مل گنزه شناسایی شد. در تمام فصول ۸ گونه غالب حضور داشتند. آنالیز نتایج حاکی ازرابطه بین فاکتورهای زیستی و فیزیکوشیمیایی با تنوع و تراکم ماکروفونها می باشد. بیشترین فراوانی جانوری در تابستان و کمترین آن نیز مربوط به بهار است. بالاترین مقدار غالبیت گونه ای نیز به تابستان و کمترین آن به زمستان بدست آمده است. از همبستگی میان عوامل محیطی و شاخص های اکولوژیک مشخص شد که شوری تأثیرگذار ترین پارامتر محیطی در حرای مِلِ گُنزه بوده است. در نهایت بر اساس شاخص AMBI سطح سلامت حرای مِلِ گُنزه را خوب و آلودگی آن را خفیف می توان ارزیابی کرد. شکل خاص دهانه خور، خشکی سطوح بالای جزر و مدی ، توسعه صنعت و عوامل انسانی از تهدیدهای عمده فون و فلور این اکوسیستم منحصر به فرد می باشد.
