کوروش آریاپور متولد ۱۳۴۳ و کنشگر محیط زیست و فعال اجتماعی اهل بخش ارم شهرستان دشتستان است. او که کارشناس حسابداری و بازنشسته جهاد کشاورزی است بنا به شرایط نامطلوبی که بر طبیعت و محیط زیست منطقه وارد شده، و دغدغه مندی حفظ طبیعت و حیات‌وحش منطقه، بیش از دو دهه است که در این مسیر با جدیت تلاش کرده و می کند. از فعالیت فردی تا راه اندازی «انجمن پاسبانان طبیعت» کوشیده تا سهمی در نجات بخشی طبیعت و زیستمندان داشته باشد. هفته نامه «نخــل و دریــا» با وی گفتگویی انجام داده که در ادامه می خوانید.
*تخریب‌های انسانی و نبود نظارت کافی بر منابع طبیعی مرا به فعالیت محیط زیستی واداشت
فعالیت‌های محیط زیستی‌ام را از سال ۱۳۷۷ به‌صورت خودجوش آغاز کردم و آنچه مرا به این مسیر کشاند مشاهده مستقیم تخریب‌های انسانی و نبود نظارت کافی بر منابع طبیعی بود. احساس مسئولیت نسبت به طبیعت و ضرورت آگاهی بخشی همگانی و فرهنگ‌سازی در جامعه انگیزه اصلی‌ام شد تا در این عرصه ورود کنم.
*راه اندازی انجمن پاسبانان طبیعت
علاوه بر فعالیت‌های فردی، با تشکیل «انجمن پاسبانان طبیعت» فعالیت ها گسترده تر شد. با گروهی از دوستداران و کنشگران محیط زیست در ارتباط هستم که از طریق رسانه‌های محلی، فضای مجازی و شبکه‌های مردمی تلاش می‌کنیم آگاهی‌رسانی و مطالبه‌گری مؤثر داشته باشیم.
*تمرکز بر حفاظت از محیط زیست طبیعی
تمرکز اصلی من بر محیط زیست طبیعی است به‌ویژه حفاظت از گونه‌های جانوری در معرض خطر، منابع آبی و پوشش گیاهی منطقه که هم با جوامع محلی اقشار مختلف از دامداران و کشاورزان و… تا مسئولان نشست و گفتگو می کنیم.
*جامعه هدف
جامعه هدف فعالیت‌هایم شامل خانواده‌ها، مدارس، دامداران، جوانان و عموم مردم منطقه است. تلاش کرده‌ام پیام‌های محیط زیستی را به زبان ساده و قابل فهم برای همه اقشار منتقل کنم و باور دارم که محیط زیست را باید با زبان ساده و روان و متناسب با هر قشر و صنفی ترویج داد و هرچه بیشتر با مردم گفتگو کنیم بیشتر نتیجه می گیریم و در این راستا نهاد خانواده به ویژه بانوان و مدرسه نقشی بسیار مهم و بنیادی دارند.
*تلاش برای حفاظت از پلنگ ایرانی
از مهمترین اقدامات، تلاش برای حفاظت از پلنگ ایرانی در منطقه تنگ ارم بوده است. با پیگیری‌های مستمر پیشنهاد پرداخت خسارت به دامداران بابت حمله پلنگ‌ها را مطرح کردم. این پیشنهاد مورد توجه قرار گرفت و با حضور خانم دکتر صانعی معاون وقت سازمان محیط زیست کشور در منطقه بررسی‌های میدانی انجام شد. در نهایت مصوب شد که تا زمان جبران خسارات، شکار پلنگ متوقف گردد.
*جمعیت پلنگ در کوهستان گیسکان
بر اساس تصاویر دوربین‌های تله‌ای جمعیت پلنگ‌ها تنها در کوهستان گیسکان تا حدود ۴۰ قلاده برآورد شده بود اما متأسفانه اکنون این تعداد با سرعت در حال کاهش است که ضرورت دارد مسئولان محیط زیست با همراهی انجمن های محیط زیستی، دامداران و کوهنوردان و… در اقدامی هدفمند و مشترک برای حفاظت و ازدیاد این گونه ارزشمند، همدلانه بکوشندـ
*ترویج فرهنگ عمومی حفاظت از محیط زیست
هدفم ترویج و نهادینه سازی فرهنگ عمومی حفاظت از محیط زیست، تقویت مشارکت مردمی و نهادینه‌سازی آموزش‌های محیط زیستی در مدارس و خانواده‌هاست. همچنین در تلاشم تا سازوکارهای حمایتی برای گونه‌های در معرض خطر و منابع طبیعی تدوین و اجرایی شود.
*ضرورت توجه بیشتر مسئولان به محیط زیست
همکاری مسئولان در برخی موارد مثبت بوده به‌ویژه در موضوع پلنگ‌ها که منجر به تصمیمات اجرایی شد. اما در بسیاری از موارد خوب نیست و نیاز به تعامل بیشتر، شنیدن صدای مردم و اقدام عملی وجود دارد.
*همراهی و استقبال مردم به ویژه خانواده ها و جوانان
مردم منطقه به‌ویژه جوانان و خانواده‌ها استقبال خوبی از فعالیت‌های محیط زیستی داشته‌اند. برخی ادارات نیز همراهی‌هایی داشته‌اند اما انتظار می‌رود این همراهی‌ها ساختاری‌تر و پایدارتر شود.
*چالش ها و مخاطرات محیط زیستی بخش ارم
بخش ارم نیز همچون سایر مناطق کشور درگیر چالش های محیط زیستی است. مهمترین چالش‌ها شامل قطع درختان، شکار حیات وحش، ناپایداری سفره های آبخوان منطقه در حد ممنوعه و ممنوعه بحرانی، فرونشست زمین در برخی جاها، وضعیت نامطلوب و غیر استاندارد دفن پسماند، فشارهای اقتصادی که منجر به بهره‌برداری ناپایدار از منابع می‌شود و کم‌توجهی برخی نهادها به اهمیت محیط زیست است.
*مطالبه گری نتیجه بخش
در موضوع حفاظت از پلنگ، مطالبه‌گری جدی صورت گرفت که منجر به توقف شکار و بررسی خسارات شد. همچنین در زمینه حفظ منابع آبی و پوشش گیاهی مکاتبات و پیگیری‌هایی داشته‌ام که برخی نتایج اجرایی نیز در پی داشته‌اند.
*سخــن پایانــی
طبیعت، ارزش های زیستی طبیعی و محیط زیست در روزگار کنونی دستخوش دست اندازی های بشر و بارگذاری های بی رویه بر منابع طبیعی شده چنان که پنداری بشر با طبیعت و محیط زیست در جنگ است و زیاده خواهانه بر محیط زیست و منابع طبیعی حمله ور شده اند که اگر این رویه پایان نیابد دیری نپاید که برای زنده ماندن هم دچار بحران خواهیم بود و ضمن مطالبه گری از مسئولان باید هر نفر یک کنشگر محیط زیستی باشیم و متعهدانه و دلسوزانه برای نجات طبیعت بکوشیم و مهمترین اصل نجات بخشی، آموزش و آگاهی بخشی است.
عکسهایی از طبیعت زیبای بخش ارم شهرستان دشتستان
عکاس: کوروش آریاپور
