سالروز شهادت شهید صادق گنجی در ۲۹ آذر ۱۳۶۹، یادآور ضرورت حفاظت از نخبگان فرهنگی و نقش حیاتی آنان در شکلدهی به هویت ملی و قدرت نرم ایران است. گنجی فرهنگی برجسته، پژوهشگر و دیپلمات فرهنگی، نمونهای از نخبگانی بود که با تلفیق تعهد دینی، تخصص علمی و مهارتهای رسانهای، توانست پیام ملت ایران و فرهنگ ایرانی را فراتر از مرزها منتقل کند و دلها را فتح نماید، حتی در محیطی پرچالش مانند لاهور پاکستان.
از منظر مطالعات فرهنگی، تجربه شهید گنجی دو درس استراتژیک برجسته به ما میآموزد: نخست، تأثیر بیبدیل فرهنگ و رسانه در شکلدهی به هویت جمعی و انتقال ارزشهای ملی. و دوم، آسیبپذیری همیشگی نخبگان در برابر دشمنانی که چشم طمع به نفوذ، تضعیف و حذف افراد مؤثر در ساختارهای اجتماعی و فرهنگی ایران دوختهاند. تاریخ معاصر نشان داده است که دشمنان ایران با چشم طمع به خاک و منابع سرزمینمان، همواره درصدد هدف قرار دادن نخبگانی هستند که توانایی هدایت جامعه، ارتقای اقتدار ملی و حفاظت از هویت جمعی را دارند؛ از فعالان فرهنگی و اجتماعی گرفته تا فرماندهان و دانشمندان هستهای کشور.
شهادت گنجی در جریان مأموریت فرهنگی و دیپلماتیک، مصداق روشن این تهدیدات است: نخبگان متعهد همواره در معرض تهدیدات نظاممند قرار دارند. او در واقع شخصیتی فرهنگی و ستون قدرت نرم و یک سرمایه اجتماعی بود؛ کسی که حضور و فعالیتش به خودی خود، مرزهای جغرافیایی را شکسته و پیام دوستی و هویت ایرانی را تثبیت کرده بود. این واقعیت، امروز برای ما مبرهن است که حفاظت از نخبگان، حمایت از فعالیتهای فرهنگی و توسعه ظرفیت رسانهای، برای همه ما وظیفه اخلاقی و یک ضرورت استراتژیک و امنیتی است.
همچنین شهادت این شهید بزرگوار، درسی است تاریخی و الهامبخش برای ادامه مسیر فرهنگی و رسانهای. او به خوبی نشان داد که نفوذ فرهنگی و رسانهای، حتی در مواجهه با تهدیدات مستقیم و خطر مرگ، میتواند جریانساز، ماندگار و تحولآفرین باشد. میراث او گواه این است که هر قلم، هر نوشتار و هر تولیدات فرهنگی و تألیف و ترجمهای، مرزهای جغرافیایی و تهدیدات دشمن را پشت سر گذاشته و هویت جمعی را تقویت خواهد کرد.
امروز در شرایط پیچیده فرهنگی و رسانهای ایران، تجربه گنجی از این حیث برای ما حائز اهمیت است که نخبگان، ستونهای استراتژیک قدرت نرم هستند و تداوم تلاشهایشان، بستر شکلدهی به جامعهای مقاوم، همدل و خلاق را فراهم میآورد. دشمنان ممکن است درصدد حذف فیزیکی نخبگان باشند، اما قدرت فرهنگ، رسانه و تعهد انسانی همواره راهی برای استمرار تأثیرگذاری و حفظ هویت ملی مییابد؛ چرا که گنجی با شهادتش نشان داد، حفاظت از ارزشها و سرمایههای انسانی، وظیفهای فردی و مأموریتی ملی است. و بدونشک فقدان او یادآوری است برای ما که نخبگان فرهنگی بهعنوان یک سرمایهای اخلاقی و انسانی، رکن امنیت ملی و ستونهای هویت جمعی کشورمان هستند.