نماد سایت پایگاه فرهنگی اجتماعی سپهر جنوب

جایگاه فرهنگ در اندیشه مقام معظم رهبری و رویکرد تحولی دولت سیزدهم

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم، داود عامری کارشناس مسائل سیاسی طی یادداشتی به بررسی جایگاه فرهنگ در اندیشه مقام معظم رهبری و رویکرد تحولی دولت سیزدهم پرداخته است.

متن این یادداشت به شرح زیر است:

نگاهی به صحبت‌های رئیس جمهور منتخب و تیم همراه که سکانداری هیئت دولت را در بخش‌های مختلف بر عهده گرفته اند، نشان می دهد که یک عزم جدی برای ایجاد تحول در بخش های مختلف به خصوص در حوزه های اقتصادی در پیش است.طبیعتاً اراده تحول و اصلاح کاستی‌ها، یک امر امید بخش و تصویرساز آینده‌ای بهتر برای ملت ایران است که امیدواریم با همت رئیس جمهور و تیم همراه و البته همراهی تمامی ارکان کشور، شاهد این تحول مثبت باشیم.

اما نکته حائز اهمیت اولویتی است که مقام معظم رهبری در دیدار با هیئت دولت مطرح کرده و بر آن تاکید  فرمودند که به نظر می‌رسد در این تحول خواهی دولت ، کمتر به آن توجه  می شود و آن حوزه فرهنگ است. شاید در نگاه اول، این روند درست هم به نظر برسد، چرا که از یک سو جامعه و به خصوص اقشار کم برخوردار و آسیب پذیر جامعه مواجه با مشکلات عدیده اقتصادی و تامین معیشت خود روبرو هستند و دولت نیز در وهله اول خود را موظف به حل این مسئله می داند که به حق هم هست.

از سوی دیگر یکی از عوامل مهم ایجاد مشکلات اقتصادی در ایران امروز، معطوف به سیاست‌گذاری‌های داخلی و بین المللی است که طبیعتاً فائق آمدن بر مشکلات اقتصادی مستلزم اتخاذ سیاست های درست و تحول در حوزه های مختلف است، لذا تمرکز تیم فکری در خصوص تدوین برنامه تحولی باید به صورت همزمان در حوزه‌های گوناگون باشد و این روش درست و لازم و ملزوم هم دیگر است.

اما نباید از این نکته غافل شد که فرهنگ شالوده و هویت هر حرکتی است و تا آن اصلاح نشود مسایل دیگر اصلاح نخواهد شد لذا باید گفت که فرهنگ زیرساخت همه تحولات است و برای عبور از مشکلات اقتصادی، سیاسی و … نیازمند توجه به حوزه فرهنگی هستیم . باید دانست که بدون داشتن یک رویکرد فرهنگی متناسب و به روز شده که بتواند در اسناد تحولی جایگاه خود را بازیابد، اصولا برنامه های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، راه موفقیت را به سختی طی خواهند کرد.

خوشبختانه در ایران اسلامی با حضور نخبگان فرهنگی انقلاب و سند مهندسی فرهنگی کشور،  ریل گذاری درست انجام شده است، اما باید اسناد متناسب با رویکرد تحولی و نیاز کشور و اهداف گام دوم انقلاب به روز شده و این میثاق ملی و رویکرد زیرساختی در اسناد تحولی دولت جایگاه خود را پیدا کند و همه تحولات و الزامات فرهنگی آن نیز متناسب با تحول مورد نظر و نیاز کشور در دولت، به آن توجه شود.

لذا هدف از این یادداشت در وهله اول یادآوری و تاکید بر حوزه فرهنگ در برنامه تحولی دولت جدید است که اتفاقاً رهبر معظم انقلاب نیز بارها تاکید کردند و یکی از اولویت های دولت سیزدهم دانستند و خوشبختانه رئیس جمهور هم یک عالم دینی است که به رموز و ریزه کاری های حوزه فرهنگ تسلط کافی دارند، البته این موضوع یکی از دغدغه های مهم جامعه فرهنگی کشور هم است.

همانطور که در مراسم تنفیذ حکم ریاست محترم جمهوری و در دیدار با هیئت دولت نیز دیدیم، رهبر معظم انقلاب بر حرکت دولت بر اساس اصول اصلی انقلاب اسلامی تاکید فرمودند.

پرواضح است که یکی از اصول اصلی انقلاب اسلامی، ارتقای فرهنگ اسلامی در جامعه است و خود انقلاب اسلامی به عنوان یک انقلاب فرهنگی در جهان شناخته می‌شود و از بدو پیروزی خود، مهمترین رویکرد جمهوری اسلامی، تحول در حوزه فرهنگ بوده است و زیرساخت اکثر مسائل کشور نیز متاثر و ملهم از فرهنگ انقلاب اسلامی می باشد. در واقع نگاه بنیانگذار انقلاب اسلامی اصلاح جامعه از طریق فرهنگ بود و حضرت امام (ره) عامل خوشبختی و بدبختی ملت‌ها را فرهنگ می دانست.

لازم به تاکید است که فرهنگ یک جامعه، اساس هویت آن است و رهبر معظم انقلاب تاکید فرمودند که: «حفظ هویت و شاکله ملت، منوط به برطرف کردن نقایص و اصلاح رخنه های احتمالی در فرهنگ است.» ایشان همچنین به صراحت اعتقاد دارند که: « برای رسیدن به همه چیز هایی که آرزوی ماست و در چشم انداز ها و افق های دوردست تصویر می کنیم، باید فرهنگ کشور، صحیح و پالایش شده در مجرای درست قرار بگیرد.»

بنابراین با توجه به پیچیدگی های مقوله فرهنگ و در عین حال اهمیت آن در رشد و تعالی جامعه و ایجاد آمادگی ذهنی و روانی برای همراهی و هماهنگی با برنامه‌های تحولی دولت، ضروری است که دولتمردان، نخبگان و اندیشمندان کشور در تمامی برنامه ها و شیوه نامه‌های توسعه و تحول، به حوزه فرهنگ و رویکردهای فرهنگی  اهتمام ویژه‌ای داشته باشند. این سخن به معنای کاستن از اهمیت سیاست‌های دولت در حوزه های داخلی و بین‌المللی و توجه به اقتصاد کشور نیست، بلکه هدف این است که بتوان با توجه همزمان به حوزه فرهنگ، مسیر تحول را آسان تر و با ریسک کمتری این مسیر را طی کرد و نکته دیگر، یادآوری اهمیت فرهنگ است تا خدای ناکرده در ردیف برنامه های فرعی در برنامه تحول و پیشرفت کشور قرار نگیرد.

تجربه سالیان گذشته نشان می دهد که با وجود تدوین سند مهندسی فرهنگی و اسناد بالا دستی، به جهت عدم اراده و باور دولت مردان هیچگاه به نخبگان این عرصه توجه لازم صورت نگرفته و اکنون نیز اگر اهتمام کافی صورت نپذیرد، بیم آن می‌رود که زمینه فرهنگی حمایتگر برای حمایت از برنامه‌های تحولی شکل نگیرد و همین مسئله باعث از دست رفتن فرصت ها شده  و چه بسا جای خود را به تهدیدات جدی بدهد. توجه کنیم جهان در حال تغییر بزرگ در حوزه های مختلف به ویژه حوزه های فرهنگی، اجتماعی و زیست بوم انسانی است.

در پایان امیدواریم در کنار اهمیت حوزه‌های اقتصادی و سیاسی در برنامه تحولی دولت که انصافاً از اهمیت بسیار حیاتی در این برهه از تاریخ انقلاب اسلامی برخوردار است، حوزه فرهنگ نیز همسان با این حوزه‌ها مورد توجه جدی برنامه‌ریزان اسناد تحولی دولت محترم سیزدهم قرار گیرد تا ان‌شاءالله شاهد یک رشد و پیشرفت متوازن و پایدار در همه عرصه باشیم.