دریاچه ارومیه نگین فیروزه ای آذربایجان، بزرگترین پهنه آبی داخلی کشور و پهناور ترین دریاچه آب شور خاورمیانه در میان بی تعهدی مسئولين و هیاهوی ستاد بحران هایی که با کوچک تر شدن دریاچه، بزرگتر می شدند برای همیشه خاموش شد.

دریاچه حالا تنها یک گودال نمکین نیست بلکه گورستانی ست از آرزوهای بر باد رفته مردمی که روزگاری به آبی اش و دُرناهایش دل بسته بودند.
حقیقت این است که دریاچه ای که سالهاست مرده را امروز شاهد تشریفاتی گسترده و مفصل برای خاکسپاری اش هستیم.

نخستین اشاراتی که در اسناد تاریخی به دریاچه ارومیه شده است قدمت این دریاچه را به سده نهم پیش از میلاد مسیح می رساند.
تنوع زیستی این دریاچه بسیار زیاد و متفاوت است در حالی که بخاطر شوری زیاد آب هیچ نوع ماهی در این پهنه آبی وجود ندارد اما گونه های با ارزش قارچ های میکروبی، جلبک ها ، نرم تنان دو کفه ای ، انواع خزندگان، پرندگان، دوزیستان و پستانداران در این دریاچه زندگی می کنند و همچنین چندین نمونه فسیل نیز یافت شده است.
بعضی از این گونه ها منبع اصلی تغذیه پرندگان مهاجر از جمله فلامینگو است. خشک شدن دریاچه ارومیه از اواسط دهه ۸۰ آغاز شد
در سال ۲۰۱۵ میلادی بررسی تصاویر ماهواره‌ای نشان داد که ۸۸ درصد دریاچه ارومیه از بین رفته است.

شاید بتوان گفت در خشک شدن دریاچه تنها ۵ درصد خشکسالی دخیل است و در واقع علت اصلی و مهم آن عوامل انسانی نظیر ساخت حدود یکصد سد در بالادست دریاچه(سدهای ساخته شده، در حال اجرا و در دست مطالعه) و بستن تمامی جریانهای آبی طبیعی که تأمین کننده حقابه دریاچه بودند، ساخت بی تدبیرانه بزرگراه ۱۵ کیلومتری بر روی دریاچه و حفر دهها هزار چاه پیرامون دریاچه می باشد.

دریاچه ارومیه یکی از دهها دریاچه و تالاب خشکانیده شده فلات ایران است که همگی با همین عوامل، از پر آبی و آبادانی و زیستگاهی به خشکیدگی و نابودی و مرگ رسیدند و دریغا که متولیان امر علیرغم فریاد بلند کارشناسان و صاحبنظران و کنشگران محیط زیست، همچنان بر الگوی مدیریتی ویرانگرانه محیط زیستی اصرار دارند و گویا قرار نیست عبرت گیرند و برای نجات زیست بوم ایران گام های ساختاری نجات بخش بردارند.

کارشناسان محیط زیست پیش بینی کرده اند در صورت خشک شدن دریاچه ارومیه، آب و هوای معتدل منطقه به هوای گرمسیری با بادهای نمکی تبدیل خواهد شد و شرایط زیست محیطی منطقه به طور کامل تغییر می کند، علاوه بر نمک، آلودگی های بسیاری نظیر فلزات سمی سنگین که در صنعت مورد استفاده قرار می گیرند و مواد سمی مورد استفاده کشاورزی به آبهای سطحی و زیر سطحی مربوط به دریاچه ارومیه نفوذ خواهند کرد. با خشک شدن دریاچه ارومیه مقادیر بسیاری از این مواد سمی هوازی شده و برای زیست بوم و مردم منطقه خطرات بیماری های تنفسی بوجود خواهد آورد.
دریاچه ارومیه به کارونسرایی متروک می‌ماند که مسافرانش یعنی همان مدیران و مسئولان هر یک مدتی در آن توقف کردند، از سفره اش خوردند و سپس با خیالی آسوده به راه خود ادامه دادند بی آنکه حتی نیم نگاهی به خرابی های بجای مانده بیاندازند.

دریاچه ارومیه بی صدا جان داد در میان هیاهوی آرزوهایمان…