این روزها که بحث تملک جعلی کشور امارات و با حمایت کشور روسیه بر جزایر سه گانه داغ است، جای قهرمانی همچون رئیسعلی دلواری بیشتر از گذشته خالی به نظر می رسد، آن هم در وطنی که قهرمانان ضد استعمارگر او جهانی را به ستایش وادار می کند. در روزهایی که سالگرد مرگ قهرمان جنوب را پشت سر می گذاشتیم و نخلستان های دشتستان به احترامش سر خم می کردند بار ديگر امارات بر مالکيت جزاير سه گانه با حمايت روسيه تاکيد کرد و اينجاست که کمبود مردي که اسلحه به دست بگيرد و با مردم بومي، نگذارد يک ليوان آب خوش درياي خليج هميشه فارس از گلوي استعمارگران و رجال بلاد فرنگ پايين برود، بيشتر احساس مي شود. شايد آنها بايد يکبار داستان تنگسير (صادق چوبک) را مطالعه کنند که چطور روح قهرمان جنوب، «زار ممد» را «شير ممد» مي کند و يک شهري را بهم مي ريزد. شايد سياستمداران «روس» بايد يکبار تاريخ را مطالعه کنند تا بدانند، دليران تنگستان با استعمارگران چه کردند. ۱۲ شهريور که حدود ۱۱۰ سال از مرگ رئيسعلي دلواري مي گذرد، يادآور مردي ايستاده در ساحل جنوب است با کودتاي ضد انقلابي لياخوف روسي عليه مشروطه خواهان در سال۱۹۰۸ و استقرار ديکتاتوري محمدعلي شاه قاجار، کانون مقاومت عليه استبداد صغير در بوشهر به وجود آمد که در مرکز آن روحاني برجسته اي چون آيت ا… سيد مرتضي علم الهدي قرار داشت. ايشان با همکاري رئيسعلي دلواري و همرزمانش از تنگستان و دشتي طي يک هجوم ناگهاني بوشهر را از وجود عناصر وابسته به دربار پاک کرده و اداره امور گمرک و انتظامات را عهدهدار شد. اين اقدام بر دولت بريتانيا گران آمد و آنان براي تضعيف مشروطه خواهان و سلطه بر منافع اقتصادي جنوب ايران شروع به سرکوب عناصر انقلابي کردند. اما رئيسعلي مردي نبود که به آساني از عقايد خود دست بردارد، به همين دليل فعاليت گسترده اي عليه منافع انگليسي ها در جنوب ايران آغاز کرد و اقتصاد بازرگاني انگليس را در بوشهر به خطر انداخت. انگليسي ها براي سرکوب رئيسعلي «احمد خان دريا بيگي» حاکم دست نشانده بوشهر را تحريک کردند که به دلوار حمله کند. احمدخان با پشت گرمي انگليسي ها چند بار به تنگستان و حوالي دلوار حمله کرد که اين حملات با مقاومت شجاعانه رئيسعلي و يارانش دفع شد.