شهرستان های جنوبی استان بوشهر هر ساله در نیمه ماه رمضان آیین «گِرگِشو» را برگزار می کنند.
گرگشو، تغییر شکل یافته «گره گشا» می باشد که به خجستگی و شادباش زادروز امام حسن مجتبی (ع) است و جنوبی ها برگرفته از حضرت زهرا که به میمنت تولد اولین فرزندش امام حسن، با پخش شیرینی بین کودکان، آنها را در شادمانی خویش سهیم کرد، هرساله در زادروز امام مهربانی ها، آیین گرگشو دارند.

گرگشو که ریشه در فرهنگ و سنت مردم جنوب دارد با مشارکت و همیاری گسترده مردم برگزار و افراد با پوشیدن لباس‌های محلی به صورت نمادین به اجرای نمایش‌ها و حرکات موزون می‌پردازند.

هرچند امروزه دگردیسی فرهنگی و تداخل خرده فرهنگ ها را شاهدیم اما گرگشو رنگ کهنگی نگرفته است. در شهرستان های جنوبی استان بوشهر همچون دیگر مناطق ساحلی استانهای هرمزگان و خوزستان و شهرستانهای جنوبی استان فارس، هر ساله پسینگاه روز ۱۴ رمضان، کودکان و نوجوانان دسته دسته به در خانه ها می روند و با گفتن اصطلاح «عَطینی گِرگِشو» که ترکیبی از دو واژه فارسی و عربیست طلب هدیه می کنند.
صاحب خانه نیز با کیسه، مجمع یا ظرفی پر از خوردنی به میان آنها رفته و خوردنی ها را بینشان تقسیم می کند.

بندر نشینان بر این باورند که بخشندگی در آیین گرگشو افزون بر مشق همبستگی و داد و دهش، سبب افزایش رزق و روزی مردم است و خانواده‌ها از روزهای قبل مهیای گرگشو می شوند و کیسه های گرگشویی برای بچه ها آماده و خوراکی هایی مانند شیرینی، شکلات،آجیل، نخود، کشمش، ذرت بو داده، بیسکویت، ژله، کاکائو را تهیه می کنند.

نکته قابل تأمل اینکه در گرگشو، فقیر و دارا با هم همراه هستند و رفتن بر در خانه ها و هدیه گرفتن را عیب و عار نمی پندارند این رفتن بر در خانه ها از روی نیازمندی و فقر و نداری نیست بلکه پاسداشت یک آیین دیرینه است.

این همراهی های کودکانه شادی آفرین، خاطره ساز و ماندگارند به گونه ای که کودکان برای رسیدن گرگشو روزشماری می کنند اما برجسته ترین کارکردش همانا مشق همبستگی، برادری، همراهی، همدلی و نوع دوستی است که از خردسالی در نهاد فرزندان این دیار کاشته و نهادینه می شود.

مدرنیته و زندگی ماشینی که ارمغانش تغییر سبک زندگی بود و بسیاری از سنت ها و آیین را به فراموشی سپرد و یا کم رنگ ساخت اما هرگز یارای رویارویی با آیین گرگشو نبود و همچنان با شور و اشتیاق برگزار می گردد.

البته آیین گرگشو در برخی از نقاط ایران که در واقع از خلیج فارس نیز فاصله زیادی دارند، با اندک تفاوت‌هایی در نام و شیوه انجام برگزار می شود.

آیین گرگشو در گستره ساحلی خلیج فارس از هرمزگان تا بوشهر و بخشهایی از خوزستان و مناطق جنوبی استان فارس با اندک تفاوتهایی در اجرا و با نامهای گرگشو، گرنگشو، گرگیعانه و قرقیعانه و در خرمشهر «گرگشون» برگزار می گردد.

گرگشو آیینی مشترک بین سواحل شمالی و جنوبی خلیج فارس است که در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس همچون عمان، امارات، بحرین، قطر، کویت و عربستان نیز این آیین با تفاوتهایی برگزار می گردد که ظاهراً در کشور بحرین پر رنگتر از دیگر کشورهای عربی است. گرگشو در بغداد «ماجینه» و اهالی جنوب بغداد به آن «کرکیعان» می‌گویند. در بحرین «قرقاعون»، قطر «قرنقعوه» و مردم کویت و عربستان به نام «قریقعان» می‌گویند.

شایسته است مسئولان فرهنگی استان نسبت به ثبت ملی این آیین اقدام نموده و ضمن حفظ اجرای سنتی گرگشو، بصورت جشنواره یا همایشی با شکوه برگزار گردد.

عکس ها از مهندس یوسف صفری رییس شورای اسلامی روستاب سهمو شمالی:

عکسهای ارسالی از خانم یعقوبی از هرمزگان، شهرستان پارسیان، روستای باغستان و بمبری: