روز جهانی محیط زیست ، فرصتی برای پاسداشت تلاشهایی است که برای حفظ طبیعت انجام میشود . در این روز ، نه تنها باید به بحران های زیست محیطی مانند تغییرات اقلیمی و تخریب تنوع زیستی توجه کنیم ، بلکه باید به نقش بی بدیل محیط بانان نیز بپردازیم “کسانی که برای حفاظت از طبیعت جان خود را به خطر می اندازند”.

شهادت محیطبان هدایت الله دیدبان در منطقه حفاظت شده خاییز نمونه ای دردناک از چالش های محیطبانان در ایران و جهان است . این حادثه بار دیگر نشان داد که حفظ محیط زیست نه تنها وظیفه ای حیاتی برای پایداری اکوسیستم هاست بلکه گاهی به بهایی سنگین ، یعنی جان مدافعان طبیعت تمام می شود .

محیطبانان : مدافعان بی ادعا

محیطبانان ، پاسداران زیست بومهایی هستند که جهان به آن ها وابسته است . آن ها نه تنها از زیستگاه های طبیعی ، حیات وحش و منابع ارزشمند کشورمان محافظت می کنند بلکه در خط مقدم مبارزه با تهدیدات انسانی از جمله شکارچیان غیرمجاز ، قاچاقچیان منابع طبیعی و آسیب های ناشی از تغییرات اقلیمی قرار دارند.

با وجود جایگاه مهم آن ها ، محیطبانان با چالشهای فراوانی روبه رو هستند :

• کمبود حمایتهای قانونی : اجرای ناقص قوانین باعث می شود محیط بانان در برخورد با متخلفان امنیت کافی نداشته باشند .
• کمبود نیرو : استاندارد جهانی برای هر محیط بان، “۱۰۰۰ تا ۲۵۰۰ هکتار” زمین است، اما در ایران هر محیط بان مسئول حفاظت از تقریباً “۱۰ هزار هکتار” است.
• تجهیزات ناکافی : نبود ابزارهای پیشرفته، مانند دوربین های نظارتی و لباس های ضدگلوله ، امنیت محیطبانان را کاهش می دهد .

لزوم تغییرات ؛ هم راستا با اهداف روز جهانی محیط زیست

روز جهانی محیط زیست در هر سال ، با شعارهایی مرتبط با مشکلات زیست محیطی همراه است . اما برای تحقق اهداف این روز، باید از محیط بانان به عنوان مدافعان واقعی طبیعت حمایت شود .

برخی اقدامات پیشنهادی شامل موارد زیر هستند:

• اجرای دقیق لایحه حمایت از محیط بانان برای افزایش امنیت آن ها در مواجهه با شکارچیان غیر مجاز
• افزایش تعداد نیروهای محیط بانی برای کاهش فشار کاری و بهبود شرایط حفاظتی.
• افزایش بودجه و تجهیزات حفاظتی از جمله لباس های ضدگلوله و وسایل ارتباطی پیشرفته.
• ایجاد حمایتهای بیمه ای تا محیط بانان و خانواده هایشان از امنیت مالی برخوردار شوند.

شهادت محیطبان خاییز؛ تلنگری برای مسئولیت مشترک

شهادت هدایت الله دیده بان ، بار دیگر توجه ها را به لزوم اجرای حمایت های قانونی ، افزایش امنیت محیط بانان و تقویت حفاظت از زیست بوم های ایران جلب کرده است . روز جهانی محیط زیست تنها یک تاریخ در تقویم نیست ؛ بلکه دعوتی به اقدام است .حفظ طبیعت وظیفه ای همگانی است ” از امروز، با حمایت از محیط بانان، حفاظت از منابع طبیعی و
تغییر سبک زندگی ، گامهایی مؤثر برای آینده ای سبز برداریم.”