گزارش عرصه حضور مؤثر فعال و خلاق گزارشگر است. در این میدان گزارشگر با موضوع و ابعاد و محورهای آن درگیر می‌شود، در موضوع سیر و سلوک می‌کند، در مورد آن به کشف می‌پردازد و آنگاه یافته‌های خود را در سبک و روشی مناسب که درواقع بخشی از هویت حرفه‌ای اوست، با مخاطب در میان می‌گذارد.

گاهی یک خبر یا رویداد آن‌قدر مهم و گسترده است که بر ظرف خبر نمی‌گنجد، در این صورت است که گزارشگران وارد عمل می‌شوند و خبر و یا رویداد را موردتوجه و کالبدشکافی و از زوایای مختلف آن را مورد نقد و بررسی قرار می‌دهند.

یکی از عرصه‌های پرمخاطب این حوزه، گزارش‌های زنده‌ی رویدادهای ورزشی است که در لحظه اتفاق می‌افتد. نگارنده این فرصت را داشته که از آخرین چهارشنبه سال ۱۳۸۳ با گزارش زنده مسابقات فوتبال جام حذفی، لیگ آزادگان، لیگ برتر و جام جهانی ۲۰۱۸ در این عرصه تجربه آموزی کند.

از چالش‌های مهم دراین حرفه لغزش‌های کلامی است. احساساتی مانند خوشحالی و شگفت‌زدگی می‌تواند باعث جوگیر شدن افراد و مختل شدن لحظه‌ای تفکر و در نتیجه لغزش کلامی شود. این احساسات در برخی از مشاغل، برجسته‌تر است و اهمیت بیشتری دارد. طبعاً برای یک گزارشگر ورزشی آن هم از نوع فوتبال، بروز احساسات یک توانمندی محسوب و باعث جذب بیشتر مخاطب می‌گردد، اما در عین حال همین احساسات می‌تواند تصمیم‌گیری در لحظه را مختل کند و باعث ایجاد لغزش کلامی شود. افرادی که بیش از حد احساساتی هستند، وقتی در شغلی قرار بگیرند که با هیجانات زیاد همراه است، ممکن است لغزش بیشتری در کلام داشته باشند. به همین دلیل بسیاری از گزارشگران فوتبال باید سعی کنند از تمام ظرفیت هیجانی خود برای گزارش استفاده نکنند و تا حدودی احساسات خود را کنترل کرده تا اوضاع از دست‌شان خارج نشود. همچنین باید مراقب بود که کنترل کردن احساسات منجر به سرکوب آن نشود، چرا که می‌تواند مانند یک بمب در زمان نامناسب منفجر شود. همه ما در طول زندگی دچار این لغزش‌های کلامی می‌شویم، اما این مسئله برای افرادی که در رسانه ملی کار می‌کنند، خیلی بیشتر به چشم می‌آید، چرا که مخاطبان زیادی دارند و بیشتر هم دیده می‌شوند.

در خیلی از کشورهای صاحب فوتبال بعضی از بازیکن‌ها پس از آویختن کفش‌ها، میکروفون در دست گرفته و تبدیل به گزارشگر فوتبال یا چهره تلویزیونی در برنامه‌های ورزشی می‌شوند و یا به تحلیل فنی مسابقات علاقه داشته و این مسیر را برمی‌گزینند. بی تردید اگر ما نیز به این سمت و سو برویم صاحب گزارشگران قابلی خواهیم شد. شاید “گری لینه‌کر” مشهورترین نمونه از این بازیکن‌ها باشد، اما حتماً نام “اندی گری” را شنیده‌اید، یکی از معروف‌ترین گزارشگرهای فوتبال که صدایش نه تنها در پخش زنده بازی‌ها بلکه در بازی‌های رایانه‌ای فوتبال نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اندی گری یک گزارشگر درجه یک محسوب شده و همواره در قله قرار داشته است. او را بهترین مفسر فوتبال در بریتانیا می‌دانند و زوج مارتین تایلر – اندی گری نیز بهترین زوج گزارشگری فوتبال برای انگلیسی زبان‌ها محسوب می‌شوند.

برخی هم اعتقاد دارند که چهره‌هایی مثل جوی بارتون، ونسان کمپانی، خوان ماتا، پیتر چک، آسمیر بگوویچ، تیم هاوارد، برد فریدل و جاناتان والترز به علت درک بالای فوتبالی، فن بیان قوی و خوش قلم بودن از شانس زیادی برای ورود به این عرصه برخوردارند.

نمونه قابل اشاره در کشور ما و در رسانه ملی، محمد بیداریان قهرمان شنای کشور و نماینده ایران در مسابقات امپیک ۲۰۱۲ لندن است که در حال حاضر مسابقات شنای المپیک ۲۰۲۴ پاریس را با کیفیت بسیار خوبی گزارش می‌کند.

امید است ما نیز به این موضوع حرفه‌ای بیندیشیم تا بتوانیم با این راهکار شاهد گزارشگران توانمند بیشتری در شبکه‌های تلویزیونی و رادیویی خود باشیم.